Muntensnoeiers

Handige boefjes knipten of vijlden de randjes van de munten af, brachten de munt gewoon weer in omloop en leefden van de opbrengst van het afgeknipte of afgevijlde edelmetaal. Dit ‘snoeien’ van munten kon pas de kop worden ingedrukt toen de munten dik genoeg waren om op de rand een tekst aan te brengen.

Actief management op z’n retour?

In de buitenlandse kranten wordt de laatste maanden veel en vaak geschreven over de crisis in de (actieve) beleggingsindustrie. Vooral de Wall Street Journal en de Financial Times besteden er bijna dagelijks aandacht aan. Het besef dat actief management van vermogen geen waarde toevoegt na aftrek van kosten wordt steeds breder gedragen. Dit fenomeen is al tientallen jaren bekend in academische kringen en bij professionele beleggers zoals pensioenfondsen maar is nu ook doorgedrongen tot grote groepen particuliere beleggers. Zij stemmen massaal met de voeten. Sinds 2007 is meer nieuw geld belegd in passieve producten dan in actieve. En zijn miljarden teruggetrokken uit actief beheerde fondsen en in goedkope indexfondsen gestopt.

Te veel ‘helpers’

Warren Buffett schrijft elk jaar een brief aan zijn beleggers. In 2006 schreef hij op ludieke wijze over het fenomeen ‘helpers’. Helpers zijn mensen die zich tussen jou en je geld nestelen onder het mom dat ze je willen helpen met beleggen, uiteraard voor een vergoeding. Buffett waarschuwt voor al deze helpers omdat ze meer kosten dan opbrengen. Alle helpers bij elkaar ‘verdienen’ (beter: kosten) ongeveer een vijfde van alle beurswinsten, schrijft hij. Wereldwijd gaat het om honderden miljarden per jaar die aan de diverse strijkstokken blijven hangen. Verhogen helpers het rendement van de financiële markten? Nee, integendeel. Beleggers zouden honderden miljarden meer overhouden als deze helpers een ander beroep zouden kiezen dat maatschappelijk wel nuttig is. Al in 1970 verzuchtte Nobelprijswinnaar Paul Samuelson dat fondsmanagers beter ‘loodgieter [zouden kunnen] worden of leraar Grieks’.

Snoei de helpers weg

De helpers van Buffett (bankiers, fondsmanagers, financieel analisten en adviseurs, beursgoeroes, beurshandelaren et cetera) zijn de moderne versie van de middeleeuwse muntensnoeiers. Ze pikken een graantje mee van het geld in omloop maar leveren maatschappelijk geen of nauwelijks toegevoegde waarde. Bevinden deze hedendaagse muntensnoeiers zich op dit moment in dezelfde situatie als hun voorgangers vlak voordat de randtekst op munten een einde maakte aan hun praktijken?