Achteruitkijkspiegel

Beleggen in de achteruitkijkspiegel. Dat doen de meeste beleggers, zowel professioneel als particulier. Zeker als het gaat om beleggen in beleggingsfondsen. En dat leidt niet tot goede resultaten. Zoals al vaak is aangetoond. Onlangs weer door Jenke ter Horst, hoogleraar financiering aan de Universiteit van Tilburg, in zijn oratie op 24 september jl.

Hoe niet

Hoe kiezen beleggers beleggingsfondsen? Zij kijken naar de lijstjes van de best presterende beleggingsfondsen. Veelal over een periode van 1 of 3 jaar. Dit geldt voor zowel particuliere als professionele beleggers. Volgens Jenke ter Horst is dit niet verstandig. ‘Met z’n allen in een kudde achter de best presterende fondsen aanrennen, werkt niet’. Waarom? Omdat die lijstjes gaan over het verleden en het verleden biedt ‘écht geen garantie voor de toekomst.’ Aldus Jenke Ter Horst van de week in NRC Handelsblad.

De reden dat kijken naar het verleden weinig zin heeft is heel eenvoudig. ‘De toppers van het ene jaar blijken meestal weer terug te vallen naar de middenmoot.’ Het is het bekende fenomeen dat in het jargon ‘mean reversion’ heet. Dit kan grofweg worden vertaald als het terugvallen naar het gemiddelde. Iets wat bijna alle beleggingsfondsen die een tijdje goed presteren overkomt. Op lange termijn in de top blijven presteren blijkt heel erg moeilijk te zijn. Het lukt bijna niemand.

Hoe dan wel

Als je weinig tot niets hebt aan in het verleden behaalde rendementen, waar moet je dan wel naar kijken om goed presterende beleggingsfondsen te selecteren? Jenke Ter Horst noemt drie dingen.

1. De omvang van het fonds. Kleine fondsen presteren meestal beter dan grote fondsen.
2. De (beheer)kosten. Fondsen met lage kosten presteren veelal beter dan fondsen met hoge kosten.
3. De familieomvang. Is de beheerder van het fonds een specialist met slechts een paar beleggingsfondsen of een generalist die een breed assortiment van allerlei soorten beleggingsfondsen beheert? Specialisten presteren beter dan generalisten.

Volgende keer beter?

Dat beleggingsfondsen kiezen op basis van de in het verleden behaalde rendementen niet verstandig is, is al langer bekend. Toch blijven de meeste beleggers het zo doen. De verleiding om te kiezen voor de fondsen die in het recente verleden het beste hebben gepresteerd is kennelijk moeilijk te weerstaan. Niet geheel onbegrijpelijk overigens. Zo verkoopt de bedrijfstak namelijk beleggingsfondsen en als je dat steeds weer ziet, leest en hoort dan ga je vanzelf wel denken dat het zo hoort. Niets menselijks is beleggers vreemd. Je moet behoorlijk wat achtergrond kennis hebben en stevig in je schoenen staan om er niet door te worden beïnvloed.

Zal het ooit beter worden? Jenke ter Horst geeft aan dat je mag verwachten dat mensen nadenken en hun gezond verstand gebruiken maar lijkt er weinig fiducie in te hebben. ‘Beleggers tuinen er vaak toch weer in’ zegt hij. Ik ben optimistischer. Als beleggers maar goed worden voorgelicht zijn ze prima in staat om verstandige beslissingen te nemen. De crux zit ‘em in goede voorlichting. Van banken hoeven we dat niet te verwachten. Hier ligt een schone taak voor echt onafhankelijke adviseurs en toezichthouders.