Wat is een indexfonds

Een indexfonds is een beleggingsfonds dat ernaar streeft hetzelfde rendement te behalen als een bepaalde beursindex. Dit is eenvoudig waardoor het minder risicovol is dan actief beleggen. En het is goedkoop waardoor het meer rendement oplevert dan actief beleggen. Er zijn veel verschillende soorten indexfondsen. Hieronder de belangrijkste kenmerken waar u op moet letten. Het gaat om het totaalplaatje.


Actief beheerde beleggingsfondsen

Er zijn twee soorten beleggingsfondsen: actief beheerde beleggingsfondsen en passief beheerde beleggingsfondsen. Actief beheerde beleggingsfondsen proberen een beter rendement dan de index te behalen. Om dat doel te realiseren proberen zij de beste aandelen, obligaties (of andere effecten) te selecteren en/of het beste moment van in- en uitstappen te timen. Hiervoor zijn duurbetaalde fondsbeheerders, beleggingsanalisten en andere specialisten nodig. En voeren zij meestal veel transacties uit op de beurs. Dit alles brengt hoge kosten met zich mee.

Passief beheerde beleggingsfondsen

Passief beheerde beleggingsfondsen (ofwel indexfondsen) streven ernaar hetzelfde rendement als de index te behalen in plaats van te proberen die te verslaan. Dat doen zij door de samenstelling van de index na te bootsen (hieronder leest u er meer over). Zij passen hun beleggingen alleen aan als de samenstelling van de index wijzigt, veelal twee of vier keer per jaar. Zij hebben geen dure beheerders, analisten etc. nodig en voeren weinig transacties uit. Hierdoor hebben indexfondsen veel lagere kosten dan actief beheerde beleggingsfondsen.


Waarop letten bij indexfondsen

Bij beleggen gaat het om het maken van een kansberekening: welke belegging biedt de grootste kans op een goed beleggingsresultaat? Een indexfonds biedt een veel grotere kans op een goed rendement dan een actief beheerd fonds. Het is dus verstandig om voor een indexfonds te kiezen. Maar er zijn tegenwoordig heel veel indexfondsen. Die soms sterk van elkaar verschillen. Welke moet u kiezen? Veel indexbeleggers kijken in de praktijk niet verder dan de kosten. Dat is niet verstandig. Andere kenmerken zijn belangrijker voor het rendement. Waarbij de soort index die gevolgd wordt het allerbelangrijkste is. Bovendien zijn er tegenwoordig veel indexfondsen die actieve beleggingsstrategieën in zich herbergen. Hieronder de belangrijkste kenmerken waar u op moet letten, in volgorde van afnemend belang. Het gaat om het totaalplaatje.

Soort index

Er zijn veel verschillende soorten indexen. Voor aandelen, obligaties, vastgoed, grondstoffen etc. Van breed gespreide wereldwijde indexen tot smalle indexen die zich beperken tot een klein deel van de betreffende markt. Daarnaast worden indexen op verschillende manieren samengesteld. Zijn er indexen inclusief en exclusief dividend. En worden indexen in verschillende valuta's berekend. De twee belangrijke eigenschappen van indexen om naar te kijken zijn de mate van spreiding en de manier waarop de index wordt samengesteld. Ons advies? Kies voor een index met een maximaal wereldwijd gespreide, marktgewogen index. Dat is echt passief beleggen.

Beleggingsbeleid

Indexfondsen kunnen op verschillende manieren de index volgen. Met volledige nabootsing worden alle effecten (aandelen of obligaties) in de index aangehouden in verhouding tot hun weging in de index. Bij het volgen van aandelenindexen heeft dit meestal de voorkeur. Dit is wat de Meesman aandelenfondsen doen. Met gedeeltelijke nabootsing wordt belegd in een selectie van alle effecten in de index. Hier wordt vaak voor gekozen bij het volgen van een obligatie-index omdat veel obligaties nauwelijks verhandeld worden en dus praktisch gezien niet aan te schaffen zijn. Dit is wat Meesman Indexfonds Obligaties Wereldwijd doet. Met synthetische nabootsing wordt belegd in derivaten. Dit brengt moeilijk te doorgronden risico's met zich mee. Meesman is hier geen voorstander van en doet dit ook niet.

Kosten

Indexfondsen hebben meestal veel lagere kosten dan actief beheerde fondsen. Maar niet alle kosten zijn altijd transparant. Het is dus van belang om verder te kijken dan alleen de beheervergoeding of Lopende Kosten Factor (LKF), die meestal wel op een factsheet staat. Een indexfonds heeft bijvoorbeeld ook transactiekosten, al zijn die in de meest gangbare markten erg laag. Daarnaast hebben veel indexfondsen (vooral beursgenoteerde ETF's) een op- of afslag in de koers verwerkt. En de bank, broker of vermogensbeheerder waar u de indexfondsen aanhoudt brengt meestal ook nog kosten in rekening, zoals een service fee of dividendkosten.

Dividendbelasting

Indexfondsen die in aandelen beleggen ontvangen dividend van die aandelen. Op dat dividend wordt in de meeste landen dividendbelasting ingehouden. De meeste indexfondsen kunnen deze ingehouden bronbelasting niet of nauwelijks terugvorderen. Dat kost veel rendement. Hoeveel hangt af van de gevolgde index. Voor bijvoorbeeld de MSCI World Index is dit ongeveer 0,5% per jaar. De Meesman aandelenfondsen kunnen de dividendbelasting vrijwel geheel terugvorderen.

Uitlenen van aandelen

Net als veel actief beheerde beleggingsfondsen lenen veel indexfondsen een deel van de aandelen waarin zij beleggen tijdelijk uit aan andere beleggers. Hiervoor krijgen zij een vergoeding die het rendement van het fonds kan verhogen. Het brengt echter ook risico's met zich mee. Als een indexfonds aandelen uitleent stel dan de volgende vragen. Welk percentage van de beleggingen van het fonds wordt gemiddeld uitgeleend? Welke risico's loopt het fonds hierbij? Is de vergoeding helemaal voor het fonds (en dus de belegger) of steekt de beheerder een deel in eigen zak? Meesman is geen voorstander van het uitlenen van aandelen en doet dit ook niet.